تأثیر محلول پاشی روی بر صفات فیزیولوژیک و عملکرد دانه سویا در شرایط رژیم های مختلف آبیاری

به‌منظور بررسی اثر تنش کمبود آب و محلول‌پاشی روی، بر برخی صفات فیزیولوژیک و عملکرد دانه سویا آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام گرفت. عامل ‌اصلی شامل رژیم‌های آبیاری در سه سطح (بدون تنش، تنش در مرحله رشد رویشی، تنش از مرحله گل‌دهی تا 10 درصد غلاف‌بندی) و عامل فرعی حاصل از ترکیب دو عامل رقم با دو سطح (L17 و کلارک63) و عامل محلول‌پاشی، در سه سطح (بدون محلول‌پاشی، محلول‌پاشی آب خالص و محلول‌پاشی سولفات روی (5 در هزار)) بود. با اعمال تنش کم‌آبی عملکرد دانه به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. با اعمال تنش کم‌آبی میزان Fv/Fm، محتوای کلروفیل و پروتئین محلول برگ هر دو رقم کاهش اما هیدرات‌های کربن محلول، پرولین و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان آن‌ها افزایش یافت. کاربرد عنصر روی سبب افزایش معنی‌داری در عملکرد دانه، میزان کلروفیل، نسبت Fv/Fm، محتوای پروتئین محلول برگ و فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز هر دو رقم شد، اما مقدار کربوهیدرات‌های محلول، پرولین و فعالیت آنزیم کاتالاز و پراکسیداز آن‌ها کاهش یافت. به‌طور کلی محلول‌پاشی روی توانست اثرات منفی ناشی از تنش اکسیداتیو حاصله از کمبود آب را کاهش دهد و شرایط رشد را برای گیاه سویا بهبود بخشد.